Độc lạ loài cá vừa biết chạy, vừa biết leo cây

Loài cá kỳ dị này chính là cá còi, hay còn gọi là cá thòi lòi (danh pháp hai phần là Periophthalmodon schlosseri). Cá còi thuộc họ bống trắng và là một loài cá được tìm thấy ở khu vực cửa sông, hạ lưu sông và biển ở vùng nhiệt đới. Loài cá này sinh sống ở nhiều nơi như Seychelles, Ấn Độ, Bangladesh, Australia và bao gồm cả một số quốc gia Đông Nam Á như Indonesia, Malaysia, Philippines, Thái Lan và Việt Nam.

Tại Việt Nam, cá còi là loài cá đặc sản có vùng biển thuộc xã Đa Lộc, Ngư Lộc, Hải Lộc, Minh Lộc, thuộc huyện Hậu Lộc, tỉnh Thanh Hóa. Đây cũng là nơi nổi tiếng với nghề săn cá còi. Sở dĩ người dân nơi đây gọi loài cá này là cá còi có thể vì thân hình nhỏ bé của chúng. Vào mỗi buổi sáng sớm, sau khi thủy triều rút, bà con ở xã Đa Lộc lại bắt đầu đi săn cá còi.

Khác với cách bắt cá thông thường là đi câu, thả lưới, cách cơ bản nhất và được nhiều người dân áp dụng là dùng tay để đào vào hang mà con cá đang ẩn trốn dưới bùn. Thời gian bắt cá còi dài hay ngắn tùy thuộc vào nước thủy triều lên xuống nhanh hay chậm. Loài cá bé nhỏ này thường đào hang, lỗ để sinh sống. Đến khi thủy triều rút, chúng kéo nhau lên trên mặt bùn để tìm kiếm thức ăn và phơi nắng. Hơn nữa, thời gian săn bắt cá còi chỉ diễn ra từ tháng Giêng đến tháng năm âm lịch hàng năm. Đây cũng là mùa sinh sản của cá còi.

Theo các chuyên gia, cá còi là một trong 6 loài cá kỳ dị nhất hành tinh khi chúng vừa có mang lại vừa có phổi. Điều này giúp loài cá này có thể di chuyển mau lẹ cả ở dưới nước và trên cạn. Chúng không chỉ biết lặn mà còn chạy được trên cạn và leo cây.

Cá còi thường đào hang ở dưới lớp bùn sâu từ 20 – 30 cm để ẩn nấp. Mỗi hang có khoảng vài con. Loài cá này có kích cỡ chỉ lớn bằng ngón tay, dài từ 10 – 15 cm, hai mắt lòi ra ngoài, đầu vuông, trên mình có nhiều hoa văn như hình xăm. Cá còi tuy bé nhỏ nhưng có khả năng di chuyển rất nhanh. Theo đó, chỉ cần nghe thấy tiếng động, chúng lập tức sẽ kéo xuống hang dưới lớp bùn để ẩn nấp. Chính vì vậy, những người đi săn cá còi cần phải có kỹ năng và sự khéo léo.

Thịt cá còi rất thơm ngon và béo ngậy. Tại Việt Nam, cá còi hiện này có giá bán trên thị trường ở Việt Nam là khoảng 200.000 – 250.000 đồng/kg, thịt cá còi có thể được chế biến thành nhiều món ăn khác nhau như nướng, hấp, kho, nấu canh chua…, tùy vào sở thích của mỗi người.